ظریف: معتقدم که باید با همه به‌جز رژیم‌صهیونیستی مذاکره کنیم اما باید آمریکا را خوب بشناسیم

 اداره کل رسانه معاونت راهبردی رییس جمهور: محمدجواد ظریف معاون راهبردی رئیس‌جمهور با اشاره به اینکه اگر اسرائیل به‌خاطر سلاح هسته‌ای از ایران می‌ترسید باید از برجام حمایت می‌کرد، چرا که این توافق ایران را ۱۵ سال از سلاح هسته‌ای دور می‌ساخت، ادامه داد: ولی اسرائیل مخالفت کرد، زیرا برجام قاب امنیتی‌سازی که از ایران ساخته بود را به هم می‌زد. اشتباه ما این بود که بازی امنیتی‌سازی را بازی امنیتی فرض کردیم و بر مبنای بازی امنیتی پاسخ‌های خودمان را طراحی کردیم و نه بر اساس تئوری امنیتی‌سازی.

 

معاون راهبردی رئیس‌جمهور، از تدوین یک سیاست‌نامه مهم توسط معاونت راهبردی ریاست‌جمهوری خبر داد و گفت: ما امروز در دنیای روایت‌ها زندگی می‌کنیم، ما به‌عنوان پیروان ادیان الهی می‌پذیریم که این تصویر ماست که عمل ما را شکل می‌دهد و باید بر همین اساس طراحی داشته باشیم.

 

 محمدجواد ظریف، در مراسم رونمایی از سیاست‌نامه «راهبرد وفاق برای تأمین امنیت ملّی، مبتنی بر رویکردی تاریخی به مسائل امنیت ملّی ایران» در گفتگوسرای اندیشه در محل معاونت راهبردی رییس جمهور و در جمع مسئولان، صاحب نظران و اصحاب رسانه، ضمن تبریک دهه فجر و اعیاد شعبانیه، تصریح کرد: در دنیای پسا جنگ سرد که ساختار قدیمی روابط بین دو قطب شرق و غرب شکسته شده و زمینهٔ حضور فعال‌تر کنشگران در صحنه بین‌المللی ایجاد شده است، و هر فرد بشری عاملیت پیدا کرده و به یک کنشگر در فضای بین‌المللی تبدیل شود، برداشت و تصویر اهمیت بیشتری پیدا کرده است. 

 

وی ادامه داد: بر همین اساس بود که دیپلماسی عمومی در دستور کار دولت‌ها قرار گرفت چرا که با متزلزل شدن پایه‌های جنگ سرد، انسان به‌عنوان یک موضوع دیپلماسی مطرح شد؛ در واقع عنوان دیپلماسی عمومی حاکی از این واقعیت است که در کنار دولت‌ها افراد هم در روابط بین‌المللی امکان نقش‌آفرینی پیدا کرده‌اند.

 

معاون راهبردی رئیس‌جمهور با اشاره به اینکه در فضای امروز، افراد، مؤثر شده و هر چقدر فرد مؤثرتر شود، تصورات مؤثرتر می‌شود و هر چقدر تصورات مؤثرتر می‌شود، روایت و تصویرسازی مؤثرتر می‌شود، ادامه داد: امروز در روابط بین‌الملل بحثی به نام فریمینگ یا قاب‌سازی داریم که در آن روایت‌ها اصالت پیدا کرده است. شما در واقع در جهان روایت‌ها زندگی می‌کنید، در جنگ‌ روایت‌ها زندگی می‌کنید و به نظر بنده این واقعیت را بهتر از هر کس دیگری در جهان صهیونیست‌ها و اسرائیلی‌ها شناخته و درک کرده‌اند.

 

ظریف با تأکید بر اینکه اگر شما به جریان کنونی در روابط بین‌الملل نگاه‌ کنید اولین جایی که بعد از جنگ سرد شروع به روایت‌سازی و قاب‌سازی کرد اسرائیل بود، ادامه داد: آوری لوبرانی، سفیر اسرائیل در ایران در دوران شاهنشاهی، و پس از وی اسحاق رابین، پنجمین نخست‌وزیر اسرائیل، در دهه 90 میلادی نیز بیان کرده که زمانی که رژیم ‌صهیونیستی می‌خواست وارد مذاکرات صلح با اعراب شود؛ اول روایت دشمنی را ‌تغییر داد، و به‌جای اعراب که تا پیش از آن دشمن اسرائیل معرفی می‌شدند، ایران به‌عنوان دشمن معرفی شد. 

 

وی با بیان اینکه به گفته اسحاق رابین اسرائیل به دشمن نیاز دارد و باید این دشمن یک جای دیگری برسازی شود، افزود: این دشمن ایران ‌شد. به‌جای اینکه ایرانیان به‌عنوان ناجی بنی‌اسرائیل معرفی شوند، قصه «استر و مردخای» و پوریم‌ به روایت اصلی تبدیل و این‌گونه مطرح شد که ایرانیان به دنبال قتل‌عام یهودیان هستند. صهیونیست‌ها در واقع یک روایت جدید با یک داستان دروغین برسازی کردند تا یک دشمن به نام ایران برای اسرائیل ساخته شود.

 

 

ظریف معتقد است که صهیونیستها یک ‌روایت جدید از ایران به‌عنوان یک خط بین‌المللی ساختند و بر اساس ایده امنیتی‌سازی این‌گونه وانمود کردند که ایران یک تهدید جهانی است. این روایت از دهه 90 میلادی با تکرار این گفتمان که ایران چند ماه با ساخت سلاح هسته‌ای فاصله دارد، شکل گرفت و در شرایط کنونی هم مدام اعلام می‌کنند که ایران در آستانه سلاح هسته‌ای است. اسرائیل در واقع با این گفتمان در حال برسازی تهدیدانگاری ایران است.

 

این دیپلمات باسابقه کشورمان با اشاره به اینکه اگر اسرائیل به‌خاطر سلاح هسته‌ای از ایران می‌ترسید باید از برجام حمایت می‌کرد، چرا که این توافق ایران را ۱۵ سال از سلاح هسته‌ای دور می‌ساخت، ادامه داد: ولی اسرائیل مخالفت کرد، زیرا برجام قاب امنیتی‌سازی که از ایران ساخته بود را به هم می‌زد. اشتباه ما این بود که بازی امنیتی‌سازی را بازی امنیتی فرض کردیم و بر مبنای بازی امنیتی پاسخ‌های خودمان را طراحی کردیم و نه بر اساس تئوری امنیتی‌سازی.

 

وی افزود: من معتقدم که باید با همه مذاکره‌ کنیم، به‌جز رژیم‌صهیونیستی اما باید آمریکا را خوب بشناسیم. برخی می‌خواهند آمریکا بیاید ما را نجات دهد! در حالی که همین آمریکا در زمان جنگ عراق با ایران، از صدام حمایتی تمام عیار داشت و باید این مسئله را مد نظر بگیریم.

 

 

ظریف در سخنان خود با بیان اینکه روایت خود رژیم صهیونیستی از خودش ۲ پایه دارد که نخست شامل مظلومیت باتکیه‌بر ماجرای هولوکاست و دوم شکست‌ناپذیری است، گفت: این‌همه جنایت در غزه به‌خاطر بازتولید همین روایت شکست‌ناپذیری است، اما آنچه ما در غزه شاهد بودیم شکست‌ناپذیری نبود؛ بلکه وحشی‌گری مطلق بود. آنها می‌گویند که ما با این اقدامات می‌خواهیم تضمین کنیم که دیگر هولوکاست تکرار نخواهد شد و با این روایت بدترین جنایت‌ها را توجیه می‌کنند.

 

 

معاون راهبردی رئیس‌جمهور در ادامه سخنان خود ضمن اشاره به اینکه امروز رژیم صهیونیستی در حال تولید یک روایت جدید از ایران است و من در اجلاس داووس شاهد تلاش آنها برای جاانداختن این روایت بودم، افزود: این روایت شامل دو مبناست که یکی قرارداشتن ایران در ضعیف‌ترین وضعیت خود است و دیگری قرارداشتن کشورمان در خطرناک‌ترین حالت ممکن است.

 

 

ظریف با تأکید بر اینکه اگر موشک‌های ما در وعده صادق 1 و 2 به مراکز جمعیتی و سربازان اسرائیلی برخورد می کرد آن‌وقت قدرت واقعی ما نمایان می‌شد، گفت: اما تصمیم ایران این نبود و آنها در حال پخش کردن این روایت هستند که قدرت آفندی و پدآفندی کشورمان تضعیف شده است.

 

وزیر امور خارجه سابق کشورمان در ادامه سخنان خود گفت که ما باید روایت خودمان را باقدرت بیشتری مطرح‌ کنیم و یک روایت معنادار جدید بازتولید کنیم، و ادامه داد: روایت صهیونیست‌ها این است که چون ایران در ضعیف‌ترین وضعیت خود قرار دارد، ناگزیر است که به سمت ساخت سلاح هسته‌ای برود، بنابراین غرب باید از این پنجره فرصت ضعف ایران تا رسیدن به سلاح هسته‌ای برای حمله به ایران استفاده کند.

 

معاون راهبردی رئیس‌جمهور همچنین افزود: ما باید امروز این روایت را ‌بشکنیم و راهبرد درست در این زمینه پس از ماه‌ها تحقیق از سوی معاونت راهبردی در قالب یک سیاست‌نامه مهم تهیه شده است. بر اساس یک خوانش تاریخی ما از سال ۱۸۰۴ تا سال ۲۰۲۴ مشغول ایجاد ایرانی بودیم که نتوانند از خارج به‌راحتی کشور را تهدید کنند، ما برای ساخت چنین ایرانی سختی‌ها فراوانی را متحمل شده‌ایم و نزدیک به سال 170 تحقیر را تحمل کردیم. ایران در طول همه این سال‌ها تا اوایل دهه 50 ایران در هیچ جنگی پیروز نبود و بخش قابل‌توجهی از قلمروی سرزمینی خود را هم در معاهداتی نظیر گلستان و ترکمانچای از دست داد. در دوران رضاخان نیز اروند و آرارات را از دست دادیم و در جنگ جهانی نیز انگلیسی‌ها در یک جنایت جنگی تمام‌عیار موجب قحطی در کشورمان شدند و بخش قابل‌توجهی از جمعیت ایران را به کام مرگ کشاندند حتی در دوره محمدرضا شاه هم بحرین را از دست دادیم.

 

وی با بیان اینکه شاه در دهه 1970 و به خصوص در جنگ ظفار از قدرت و توانمندی وابسته به آمریکا استفاده کرد و کشور را از آن تحقیر 150 ساله با وابستگی خارج کرد، افزود: جمهوری اسلامی ایران پس از پیروزی انقلاب با یک خطر بین المللی مواجه شد چرا که آمریکایی ها می‌خواستند ایران را ساقط کنند و کودتای نوژه و سپس حمله عراق به کشورمان را هم تجربه کردیم. ما با عامل خودباوری که از زمان امام راحل در دل مردم و کشور ریشه کرد و در دوران رهبری مقام معظم رهبری هم ادامه دارد به همراه دو عامل دیگر پشتیبانی مردم و نیروهای مسلح توانستیم بر سختی‌ها فائق آمده و به نقطه امن امروز برسیم.

 

 

ظریف با بیان اینکه اسرائیل در تلاش است تا این روایت را مطرح کند که نیروهای مقاومت نیروی نیابتی ایران هستند گفت: نیروهای مقاومت شامل حماس، جهاد اسلامی و حزب‌الله در زمان اشغال فلسطین و لبنان توسط رژیم صهیونیستی در سال‌های 1982 تا اوایل دهه 90 شکل گرفتند و نتیجه اشغال هستند، ادامه داد: ایران امروز بعد از ۲۲۰ سال به موقعیتی رسیده که نه آمریکا و نه اسرائیل یا هیچ کشور دیگری نمی‌تواند به این فکر کند که به کشورمان حمله کنند و قسر در بروند؛ همان‌گونه که رهبری فرموده‌اند دوران بزن درو تمام شده است. ایران ۱۷۰ سال گرفتار سیاست بزن‌دررو بوده و ۲۲۰ سال فکروذکر ما این بود که در تهدید هستیم و همه برنامه‌هایمان بر اساس نگاه تهدیدمحور بوده است.

 

 

معاون راهبردی رئیس‌جمهور با تأکید بر اینکه ما دیگر به‌ نگاه تهدیدمحور نیاز نداریم و باتکیه‌بر رهبری امام و مقام معظم رهبری و نیروهای مسلح و به ویژه مردم، از خودمان مطمئن هستیم، افزود: ما امروز می‌توانیم روایت «ایران مطمئن» را بسازیم و روی این روایت همه با هم تفاهم کنیم. ما توانسته‌ایم بر اساس راهبرد وفاق برای تأمین امنیت ملی به جایی برسیم که هیچ طرفی در دنیا نمی‌تواند به ایران نگاه‌چپ بکند؛ ما باید این دستاورد را به رسمیت بشناسیم، از نگاه تهدید محور خارج شویم و نگاه خود را از تهدیدمحور به فرصت محور تغییر دهیم. از سوی دیگر باید از فرصت پیش‌آمده استفاده کنیم و به سمت تقویت 5 پایه امنیت ملی شامل اقتصاد، امنیت، دفاع، سیاست خارجی و انسجام داخلی برویم و پرش روبه‌جلو داشته باشیم.

 

ظریف در ادامه این را هم گفت که نگاه فرصت محور از داخل شروع می‌شود و باید نگاهمان به مردممان بر مبنای فرصت باشد. ایرانیان خارج از کشور سرمایه هستند و باید آنها را به‌عنوان فرصت ببینیم. فضای مجازی را هم باید به‌عنوان فرصت ببینم و نه تهدید. در حوزه هوش مصنوعی که خیلی از کنشگرانش ایرانی هستند بهترین مغزها را داریم چرا که در اروپا و امریکا خیلی از مهندسان و برنامه‌نویسان این حوزه ایرانی هستند.

 

وی در پایان سخنان خود تأکید کرد که افتخار می‌کنم که هنوز انقلابی هستم و اصلاً پیشمان نیستم؛ این انقلاب به ما خودباوری داد و باید از این فرصت استفاده کنیم. بعد از ۲۲۰ سال امروز می‌توانیم افتخار کنیم که کسی به ایران نمی‌تواند نگاه‌چپ کند. البته همان‌طور که مقام معظم رهبری فرموده‌اند چشمانمان باز است؛ ولی سیاستمان مبتنی بر تهدید نیست؛ بلکه بر مبنای فرصت است. 

 

ظریف روی این مسئله هم صحه گذاشت که این روایت پادزهر روایت صهیونیست‌هاست و امنیتی‌سازی را هم برهم می‌زند. ما مودت را به منطقه پیشنهاد می‌کنیم و این یک حرکت جدید به مناسبت چهل و ششمین سالروز پیروزی انقلاب است. جمهوری اسلامی اولین حکومتی است که از زمان قاجار تا کنون علی‌رغم مخالفت تمام دولت‌ها با ایران، یک وجب از خاک کشور را از دست نداده است.