آیا امکان بروز کم‌خونی بر اثر اهدای خون وجود دارد؟

کم‌خونی یک اختلال خونی است که زمانی رخ می‌دهد که افراد سطح پایینی از گلبول‌های قرمز خون و هموگلوبین دارند به همین دلیل است که بسیاری افراد از خود می‌پرسند آیا اهدای خون می‌تواند به این وضعیت منجر شود اما حقیقت چیست

به گزارش انتخاب و به نقل از انلی مای هلث؛ اهدای خون یک عمل نیکوکارانه است اما قبل از اهدای خون باید به سلامت خود توجه کنید و خطرات احتمالی را در نظر بگیرید از آنجا که مقداری از خون خود را از دست می‌دهید بدنتان نیز مقداری از گلبول‌های قرمز خون را که حاوی هموگلوبین و آهن هستند از دست می‌دهد و ممکن است باعث خستگی سرگیجه حالت تهوع و کبودی آسان شود با این حال این همیشه اتفاق نمی‌افتد

یک نگرانی رایج در میان اهداکنندگان مکرر این است که آیا اهدای خون می‌تواند به کم‌خونی منجر شود که یک اختلال خونی ناشی از سطوح ناکافی گلبول‌های قرمز یا هموگلوبین است دکتر ویچار نیگام مشاور پزشکی داخلی در بیمارستان مانیپال خارادی پونا این شک و ابهام را مورد بررسی قرار داده و به روشن شدن این موضوع کمک می‌کند

آیا اهدای خون می‌تواند باعث کم‌خونی شود

دکتر نیگام می‌گوید که اهدای خون منجر به کم‌خونی نمی‌شود با این حال انجام آزمایش هموگلوبین قبل از اهدا الزامی است تا افراد با سطح هموگلوبین مرزی به کم‌خونی دچار نشوند

آنچه واقعاً باعث کم‌خونی می‌شود کمبود آهن به علت مصرف ناکافی آهن برخی عفونت‌ها اختلالات ژنتیکی بیماری‌های مزمن و از دست دادن زیاد خون است نه اهدای خون که به‌دقت کنترل می‌شود

به‌گفته سازمان جهانی بهداشت کم‌خونی یک مشکل بهداشت عمومی جهانی است که به‌ویژه کودکان خردسال دختران نوجوان و زنان در دوران قاعدگی بارداری و پس از زایمان را تحت تأثیر قرار می‌دهد

چقدر آهن با هر بار اهدای خون از دست می‌دهید

بر اساس اظهارات دکتر نیگام هر اهدای خون به میزان سیصد و پنجاه میلی‌لیتر منجر به از دست دادن حدود بیست و پنج تا بیست و شش میلی‌گرم آهن می‌شود این از دست‌دادن آهن همراه با کاهش گلبول‌های قرمز و احتمال از دست دادن مایعات می‌تواند گاهی منجر به علائمی مانند سبکی سر ضعف سرگیجه و گیجی شود

چه کسانی و چه زمانی باید از اهدای خون خودداری کنند

برخی افراد در معرض خطر بیشتری برای بروز کم‌خونی پس از اهدای خون قرار دارند زنان با قاعدگی شدید و کسانی که سطح هموگلوبین مرزی دارند حدود یازده یا دوازده به‌ویژه آسیب‌پذیر هستند

دکتر نیگام وضعیت‌های خاصی را که در آن اهدای خون باید به‌شدت اجتناب شود بیان می‌کند

خطاهای مادرزادی در متابولیسم خون افراد دارای شرایطی مثل کم‌خونی داسی شکل و تالاسمی نباید خون اهدا کنند

کم‌خونی از پیش موجود افرادی که سطح هموگلوبین آن‌ها کمتر از دوازده است باید از اهدای خون خودداری کنند

نارسایی اعضا بیماران با مسائل قلبی کبدی یا کلیوی نباید خون اهدا کنند

عفونت‌ها افرادی که از هرگونه عفونتی رنج می‌برند باید اهدای خون را تا زمان بهبودی کامل به تأخیر بیندازند

چگونه اهداکنندگان مکرر می‌توانند از کم‌خونی جلوگیری کنند

برای افرادی که به طور مکرر خون اهدا می‌کنند حفظ سطوح کافی آهن بسیار مهم است دکتر نیگام بر اهمیت یک رژیم غذایی متعادل غنی از آهن و ویتامین‌ها تأکید می‌کند همچنین توصیه می‌شود که مرتباً سطح هموگلوبین خود را بررسی کنند تا میزان ذخایر آهن را مانیتور کرده و از توسعه کم‌خونی جلوگیری کنند

توجه به علائم رایج کم‌خونی شامل خستگی تنگی نفس سرگیجه سردرد پوست رنگ‌پریده و خونریزی غیرطبیعی یا افزایش‌یافته قاعدگی در زنان نیز بسیار مهم است

برای کسانی که در معرض خطر بالاتری برای ابتلا به کم‌خونی هستند غذاهای غنی از آهن از جمله گوشت قرمز غذاهای دریایی حبوبات سبزیجات برگ‌دار تیره میوه‌های خشک و غلات غنی‌شده با آهن می‌توانند به کاهش خطر کمک کنند اگر سطح آهن بسیار پایین باشد توصیه می‌شود با پزشک برای مکمل مشورت شود