اسکن کامل بدن یا PET-CT یک روش جامع است که از تصویربرداری توموگرافی کامپیوتری (CT) برای ایجاد تصاویر دقیق از کل بدن استفاده می‌کند. در ادامه بخوانید تا دریابید که آیا مزایای آن برای تشخیص سرطان بیشتر از خطرات آن است یا خیر.
به گزارش انتخاب و به نقل از انلی مای هلث؛ اگر می‌توانستید یک اسکن انجام دهید تا کل بدنتان از نظر سرطان بررسی شود، آیا این کار را انجام می‌دادید؟ این ایده اطمینان‌بخش به نظر می‌رسد؛ تشخیص زودهنگام سرطان می‌تواند تفاوت بزرگی در درمان و بقا ایجاد کند. اما این اسکن‌ها چقدر قابل اعتماد هستند و آیا مزایای آن‌ها بیش از خطراتشان است؟ در نگاه اول، اسکن کامل بدن به عنوان روشی منطقی برای تشخیص سرطان قبل از ظهور علائم به نظر می‌رسد. اما کارشناسان هشدار می‌دهند که اسکن‌های کامل بدن به‌عنوان روش‌های معمول برای غربالگری سرطان توصیه نمی‌شوند.
ما با دکتر مندیپ سینگ مالهوترا، مدیر انکولوژیست بیمارستان CK Birla در دهلی NCR و یکی از بنیان‌گذاران Art of Healing Cancer، صحبت کردیم که توضیح می‌دهد اسکن کامل بدن چیست، چگونه کار می‌کند و چه نکاتی را باید پیش از انتخاب آن در نظر بگیرید.
اسکن کامل بدن چیست؟
اسکن کامل بدن یا PET-CT یک روش جامع است که از تصویربرداری توموگرافی کامپیوتری (CT) برای ایجاد تصاویر دقیق از کل بدن استفاده می‌کند و از زیر چانه شروع می‌شود. اگرچه از تصویربرداری MRI یا PET نیز می‌توان استفاده کرد، اسکن‌های CT بیشتر انجام می‌شوند. این اسکن‌ها معمولاً برای ارزیابی شدت آسیب‌ها یا خونریزی داخلی استفاده می‌شوند و می‌توانند پیشرفت سرطان را نیز ردیابی کنند.
اسکن کامل بدن برای سرطان چگونه انجام می‌شود؟
گلوکز برچسب‌گذاری شده با رادیو، به‌ویژه فلوئورو-دئوکسی-گلوکز (FDG)، تزریق می‌شود. FDG مسیر گلوکز را طی کرده و در سلول‌ها و بافت‌های متابولیکی فعال بدن متمرکز می‌شود. دکتر مالهوترا توضیح داد که بافت سرطان (نئوپلازی) معمولاً نسبت به سلول‌های عادی بدن از نظر متابولیکی فعال‌تر است؛ بنابراین، FDG بیشتر توسط سلول‌های سرطانی جذب می‌شود که با تصویربرداری رادیویی و تصویربرداری مقطعی کل بدن ارزیابی می‌شود.
برای شناسایی در اسکن PET-CT نیاز به توده سلولی خاصی وجود دارد. عموماً تومور یا ضایعه باید به‌اندازه‌ای بیشتر از 1 سانتیمتر باشد تا قابل شناسایی باشد. با این حال، اسکن‌های PET-CT می‌توانند شرایط غیرسرطانی مانند عفونت‌ها، سل (TB)، التهاب، و غیره را نیز نشان دهند که منجر به ترس‌ها و استرس‌های غیرضروری می‌شود.
عوارض جانبی اسکن کامل بدن برای سرطان
این روش تصویربرداری کل بدن در تشخیص، مرحله‌بندی و نظارت بر سرطان بسیار مؤثر است. اما استفاده از آن به عنوان ابزار غربالگری برای تشخیص زودهنگام سرطان در جمعیت عمومی در حال حاضر توصیه نمی‌شود. دکتر مالهوترا بیان کرد که این اسکن‌ها شامل مواجهه با پرتو می‌شوند که می‌تواند مضر باشد. به گفته سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA)، اسکن‌های CT ممکن است منجر به افزایش کمی در خطر ابتلا به سرطان در آینده شوند.
اسکن‌های PET-CT گران هستند و در دسترس همگانی نیستند، که آن‌ها را برای غربالگری گسترده عملی نمی‌کند. نتایج مثبت کاذب می‌توانند منجر به آزمایش‌های غیرضروری شوند و نتایج منفی کاذب می‌توانند باعث نادیده گرفتن علائم توسط افراد شوند. اطلاعات کافی برای پشتیبانی از اثربخشی اسکن‌های PET-CT برای غربالگری مبتنی بر جمعیت بزرگ وجود ندارد.
در حال حاضر، غربالگری سرطان به برخی از سرطان‌های خاص محدود شده است مانند ماموگرافی برای سرطان سینه و آزمایش پاپ‌اسمیر برای سرطان دهانه رحم. یک آزمایش واحد برای غربالگری همه سرطان‌ها همچنان در حال ارزیابی است. دکتر مالهوترا اضافه کرد: «اطلاعات هیجان‌انگیزی در مورد بیوپسی مایع برای تشخیص سرطان وجود دارد که شامل شناسایی سلول‌های سرطانی گردش دهنده یا ژن‌های سرطان (DNA) در نمونه‌های خون محیطی برای تشخیص زودهنگام سرطان است.»
به‌گفته دکتر مالهوترا، این آزمایش راه‌هایی را بررسی می‌کند که سلول‌های سفید خون (WBCs)، زمانی که سرطان توسعه می‌یابد، ژن‌های خاصی را به دست آورده یا مسیرهایی را اتخاذ می‌کنند و برای غربالگری مبتنی بر جمعیت بزرگ در حال بررسی است.
طبق یک مطالعه در سال 2023 بیوپسی مایع روشی کم‌تهاجمی است که تکرار آن در صورت نیاز آسان است و به ارزیابی دقیق‌تری از سلول‌های تومور اجازه می‌دهد. علاوه بر این، برای بیماران دارای تومورهایی که نمی‌توانند از طریق روش‌های سنتی نمونه‌برداری شوند، به‌ویژه مفید است.
[این مقاله شامل اطلاعات ارائه شده توسط یک کارشناس است و فقط برای اهداف اطلاعاتی می‌باشد. از این رو، توصیه می‌کنیم اگر با هرگونه مشکل سلامتی مواجه هستید، با متخصص خود مشورت کنید تا از عواقب پیچیده جلوگیری شود.]
