شرایط آلودگی هوا و کاهش بارش در کلانشهر‌های ایران به وضعیت بحرانی رسیده است. گسترش صنایع در نزدیکی شهر‌ها در کنار تغییرات اقلیمی، وضعیت زندگی در شهر‌های بزرگی مانند تهران و اراک را سخت کرده است. طبق آمار‌ها نسبت به میانگین بلندمدت نیز نقاط پربارش کشور از جمله زاگرس، دچار کمبود بارش جدی تا مرز 68 درصد شده‌اند که تداوم آن آینده آبی کشور را با بحران جدی‌تری مواجه می‌کند.
صادق ضیائیان، رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران وضع هوا، درباره افزایش شاخص آلودگی تهران به به «انتخاب» گفت: در حال حاضر که با شما صحبت می‌کنم شاخص آلودگی 146 است و در 24 ساعت گذشته 155 بود. ما از هفته گذشته اعلام کردیم که این هفته برای تهران و دیگر کلانشهر‌ها پایدار است و انتظار سامانه بارشی نداریم. این وضعیت تا روز‌های پایانی هفته ادامه خواهد داشت. شاید اواخر چهارشنبه تغییری صورت بگیرد اما در مجموع این هفته برای تهران آلوده و همراه با هشدار نارنجی است. البته ایستگاه‌های سنجش آلودگی هوا با محیط زیست است.
وی درباره وضعیت آلودگی دیگر کلانشهر‌ها بیان کرد: در حال حاضر شاخص‌های ما در اراک بالای 154 است، در استان قم و البرز نیز چنین وضعیتی حاکم است. تا حدودی بخش‌هایی از استان آذربایجان شرقی هم شاخص‌های بالای 100 دارد اما به 150 نرسیده است. اصفهان هم اعداد بالای 100 گزارش شده اما تعداد ایستگاه‌های بالای 100 در میان ایستگاه‌ها کم است. به نسبت شهر‌های کرج و تهران، اصفهان وضعیت بهتری دارد. شیراز کلاً آلوده نمی‌شود و خیلی مثل دیگر شهر‌ها نیست.
وی درباره برخی ادعا‌ها مبنی بر عدم پیش‌بینی درست هواشناسی در دو سال اخیر ادامه داد: اول باید ثابت شود که پیش‌بینی‌ها درست درنیامده است. ما یک سری پیش‌بینی و هشدار داریم. بررسی سیستماتیک ما نشان می‌دهد که دقت پیش‌بینی ما 82 درصد است. این وضعیت در دوره‌های اخیر بهبود یافته است. قبلاً پیش‌بینی ما در 5 سال قبل حدود 75 درصد بود. این بررسی‌ها به صورت ماشینی است و دست انسان نیست. اعداد بر اساس استاندارد جهانی استخراج می‌شوند و یک روش ثابت برای آن‌ها وجود دارد. اعداد و ارقام نشان می‌دهد که دقت پیش‌بینی‌ها بهتر شده است.
رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا درباره کاهش شدید بارش در کشور اظهار داشت: کاهش بارش را در تمامی کشور داشته‌ایم و خشکسالی‌های متعدد را پشت سر گذاشته‌ایم. بر اساس تغییر اقلیم جهانی انتظار داریم در آینده هم تعداد سال‌های خشکمان بیش از تعداد سال‌های‌تر باشد. سال گذشته زمستان بدی داشتیم اما در بهار بارش‌هایی اتفاق افتاد که از لحاظ عددی، مقداری کمبود‌ها را جبران کرد. بارش‌های زمستانه خیلی مؤثرتر از بهار است چون باعث می‌شود یخچال‌های ما در کوهستان‌ها شکل بگیرند که خودشان منابع آبی هستند. این ذخیره گاه سنتی بدون بارش زمستانه، شکل نمی‌گیرد. امسال در وضعیت خشکسالی بسیار شدیدی قرار داریم و اعداد و ارقام نشان می‌دهد میزان بارش‌ها کاهش یافته است.
ضیائیان درباره بیشتر کاهش بارش‌ها گفت: در حال حاضر 51 درصد نسبت به میانگین بلندمدت کمبود بارش داریم. استان کهکیلویه و بویراحمد 79 درصد و حدود 300 میلیمتر کاهش بارش نسبت به بلندمدت داشته است. زاگرس مرکزی منبع آبی استان‌های مهمی است که دچار کم بارشی شده است. استان آذربایجان شرقی 68 درصد، بوشهر 68.5 درصد کاهش داشته‌اند. استان اصفهان نسبت به بلند مدت 60.7 درصد و استان فارس هم 68.6 درصد کاهش بارش نسبت به بلندمدت داشته است.
رئیس حوضه آبریز کارون بزرگ گفت: بحران خشکسالی در حوضه آبریز کارون بزرگ با کاهش شدید بارش‌ها و تهدید جدی منابع آبی، نیازمند مدیریت فوری و هماهنگی میان دستگاه‌های مسئول است.
